Vijftigplussers hebben in de coronacrisis het internetshoppen definitief omarmd. Dat blijkt uit onderzoek van Colliers International. De vastgoedadviseur verwacht dat volgend jaar bijna 20% van de winkels in middelgrote steden leeg komt te staan.

De oudere generatie was voorheen huiverig om te shoppen bij een webwinkel. Maar de 'intelligente lockdown' heeft hen over de schroom heen getrokken, aldus Colliers International. Een derde van de 50- tot 80-plussers is van plan om ook na de pandemie blijvend meer aankopen via internet te doen.

Grote klap voor middelgrote steden

Dit zal onmiskenbaar leiden tot minder publiek in de winkelstraten. Colliers International verwacht dat in 2021 bijna één op de vijf winkels in middelgrote steden leeg komt de staan, zo staat te lezen in het rapport 'Hoe winkelt Nederland in de toekomst?'

In de afgelopen periode hebben vier op de tien mensen meer via internet gekocht. Vooral kleding en schoenen (+13%), persoonlijke verzorging (+10%) en boeken en tijdschriften (+7%) waren in trek. Daarnaast hebben 260.000 huishoudens voor het eerst online boodschappen gedaan.

Supermarkten daarentegen draaiden recordomzetten, omdat de horeca gesloten was en veel consumenten meer tijd hadden om vaker en uitgebreider te koken. Ook doe-het-zelfwinkels en tuincentra draaiden goede zaken, omdat consumenten eindelijk de klussen in en rond het huis gingen doen die al lang op de to-do list stonden.

Producten zoals brillen en lenzen, fietsen en fietsbenodigdheden, babyspullen en babykleding zijn nauwelijks meer online gekocht dan voorheen.

Verandering in koopgedrag

Nu het bezoek aan fysieke winkels weer toeneemt, vlakt de stijging van online shoppen wat af. Toch is bijna 37% van de Nederlanders van plan om ook in de toekomst meer producten online te bestellen. Bij vijftigplussers is dat percentage vergelijkbaar. Dat is opvallend, vindt Chris Lanting,  hoofd winkelverhuur bij Colliers. "Het zijn juist de babyboomers en generatie X die eerder weinig online kochten. Nu ook deze groep van koopgedrag verandert, heeft dat grote gevolgen voor de winkelstraten in ons land.’’

Deze ontwikkeling leidt tot een oplopende winkelleegstand, zo verwacht de vastgoedadviseur. Vooral de modebranche zal daar de dupe van worden, gelet op de groei van internetaankopen van kleding en schoenen, terwijl al voor de crisis veel consumenten hun garderobe uitzochten vanaf hun beeldscherm.

Op basis van de verwachte omzetdaling in fysieke winkels is er ruim 100.000 vierkante meter minder ruimte nodig in de branche. "Dat staat gelijk aan de oppervlakte van alle winkels in de Arnhemse binnenstad samen", zo rekent Lanting voor.

Het overschot aan vloeroppervlak van boekhandels, tijdschriftenkiosken, winkels voor huishoudelijke apparatuur, elektronica en speelgoed bedraagt volgens Colliers circa 50.000 vierkante meter.

Kaalslag

De vastgoedadviseur verwacht dat winkeliers zich in hun locatiekeuze zullen focussen op de zeventien grootste winkelsteden in ons land. Daarbij zijn aspecten als het aantal bezoekers, de regionale aantrekkingskracht en de omzet per vierkante meter leidend.

Die ontwikkeling zal leiden tot een kaalslag in middelgrote steden, met 35.000 tot 150.000 inwoners, die al kampen met een overschot aan winkels. Hierbij moet worden gedacht aan steden als Heerlen, Lelystad, Den Helder, Rijswijk en Almelo. Daar is nu al een leegstand van gemiddeld bijna 17%.

De verschillen in prognose tussen verschillende winkelgebieden zijn inzichtelijk in deze grafiek:

Bron: Colliers International

Om verloedering tegen te gaan, roept de vastgoedadviseur op tot structurele maatregelen, zoals het clusteren van winkels, transformatie naar woningen of het terugbrengen van functies die zijn verdwenen, zoals publieke diensten of kleinschalige kantoren als uitzendbureaus.

Dit zal volgens Colliers vooral op het bordje van gemeenten komen, omdat vastgoedbeleggers daar vanwege de crisis niet aan toe komen.

Lees ook: Aantal bezoekers winkelstraten nog ver onder pre-coronaniveau