Er zijn tegenwoordig veel platforms en veilinghuizen die het mogelijk maken om te beleggen in zeldzame whiskyflessen. Ook investeren in whiskyvaten lijkt steeds populairder te worden.

Wat komt er precies bij kijken? Er zijn grofweg twee manieren om in whisky te investeren. De eerste en bekendste manier is door een unieke fles te kopen in de hoop dat die op een gegeven moment meer waard wordt.

Een andere optie is om te investeren in een vat. U koopt dan een fysiek vat met de sterke drank erin en slaat deze voor enkele jaren op. Daarna kan het vat worden doorverkocht aan een andere investeerder of u kunt het zelf bottelen en de flessen doorverkopen.

Laagdrempelig

De meest speculatieve optie van de twee is beleggen in flessen. Vergelijk het met een kunstwerk of een zeldzame champagne: of het object in waarde stijgt is nog maar zeer de vraag.

Dit hangt af van hoe zeldzaam het object daadwerkelijk is, terwijl ook de toekomstige vraagontwikkeling een rol speelt. Er is de nodige (specifieke) kennis van whisky voor nodig om een idee te krijgen van de mogelijke toekomstige waarde van een fles.

Investeren in een whiskyvat is volgens experts wat laagdrempeliger. De kwaliteit (en daarmee de waarde) van de whisky wordt gewoonweg hoger als het een langere periode in het vat rijpt.

Populaire drank

Uiteindelijk wordt het rendement op whisky natuurlijk voor een groot deel bepaald door de marktvraag, naast het aanbod. Met de vraag lijkt het wel goed te zitten. Uit cijfers van de Amerikaanse handelsvereniging Distilled Spirits Council blijkt dat de vraag naar whisky al jarenlang flink stijgt.

In de periode 2002 tot en met 2021 verdubbelde de vraag ruimschoots en in 2022 was er nog een groei van 10,5% ten opzichte van het jaar ervoor. Dit maakt whisky de op één na populairste sterke drank in de VS, net na tequila.

Kortom: direct een vat kopen, jaren wachten en weer doorverkopen? Zo makkelijk is het helaas niet.

Strenge regels

Het grootste probleem is de lange tijd tussen het opslaan van de drank en het te gelde maken van de voorraad.

Er is voldoende ruimte nodig om een of meerdere vaten op te slaan. Bovendien investeert u niet in een bedrijf met kasstromen, dus alle kosten die worden gemaakt voor de opslag van de vaten kunnen (hopelijk) pas na jaren worden opgevangen met het rendement bij verkoop.

En denk niet: kan de whisky niet eerder uit het vat? Naast een voorkeur van veel liefhebbers voor een oudere whisky, zijn er strenge regels die stellen dat de drank een bepaalde tijd in het vat moet hebben gezeten voordat het als whisky verkocht mag worden.

Opstartkosten opvangen

In het Verenigd Koninkrijk is dit bijvoorbeeld minimaal drie jaar. Het is natuurlijk ook mogelijk om in een distilleerderij te stappen. U investeert dan direct in een bedrijf, met kasstromen.

Maar ook hier is kennis vereist, vooral bij kapitaalbehoeftige kleinere partijen. Bestaande distilleerderijen hebben omvangrijke voorraden en kunnen deze continu te gelde maken, terwijl kleinere distilleerderijen jarenlang moeten wachten om de eerste flessen af te leveren.

Het duurt dus een tijd voordat ze winstgevend zijn. Ook zullen jongere distilleerderijen hun drank toch eerder willen bottelen en verkopen, om in ieder geval die opstartkosten voor een deel op te kunnen vangen.

Lange horizon

En dat komt dan weer niet de whisky ten goede. Een aantrekkelijke optie voor distilleerderijen kan zijn om het eigendom van een vat over te dragen aan investeerders met een lange horizon.

De investeerder wordt dan eigenaar van het vat, dat in de distilleerderij blijft staan, en de distilleerderij kan tussentijds al wat kapitaal binnenhalen om de onderneming te blijven runnen.

In Nederland is er een initiatief genaamd The Whisky Room, waar het mogelijk is om voor 600 euro een eigen eikenhouten vat van tien liter aan te schaffen. Dit lijkt een laagdrempelige manier om kennis te maken met whisky als belegging.

Waardestijgingen

Het Amerikaanse platform CaskX doet dit op een nog wat grotere schaal en brengt partijen die hun vaten willen verkopen en investeerders bij elkaar. Maar wat levert het op?

Volgens eigen cijfers van CaskX wordt een vat bourbon per jaar zo’n 10% tot 16% per jaar meer waard. Naarmate de whisky langer staat, zeg meer dan 15 jaar, dan is de waardestijging met 6% tot 12% beperkter, maar daartegenover staat dat je een ouder vat gemakkelijker verkoopt.

Voor scotch zou het gaan om een waardestijging van 8% tot 14% per jaar. Een interessante overweging dus.