Per 1 januari 2001 is er een maatregel getroffen dat iedere Nederlander nog dertig jaar renteaftrek heeft. Dit staat in de wet onder artikel 3.120. Letterlijk staat er dit:

Artikel 3.120. Aftrekbare kosten eigen woning
1. De aftrekbare kosten met betrekking tot een eigen woning zijn het gezamenlijke bedrag van: a. de renten van schulden, kosten van geldleningen daaronder begrepen, die behoren tot de eigenwoningschuld;

2. De renten van schulden als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, worden gedurende ten hoogste 30 jaren in aanmerking genomen als aftrekbare kosten met betrekking tot een eigen woning. De duur van de termijn van 30 jaren vangt aan bij het begin van het eerste tijdvak waarop de renten van deze schulden, die als bestanddeel van het inkomen uit werk en woning in aftrek worden gebracht, betrekking hebben en eindigt op het tijdstip waarop de gehele schuld wordt afgelost. Indien andere schulden worden aangegaan als bedoeld in het eerste lid, onderdeel a, worden de renten slechts in aanmerking genomen voor zover de termijn van 30 jaren nog niet is verstreken.

De wettekst lijkt/is duidelijk. Toch zijn er situaties waarin het mogelijk is dat samenwonenden meer dan dertig jaar renteaftrek kunnen genieten.

Voorbeeld 1:
A koopt alleen een woning en neemt daarvoor een hypotheek. Na enkele jaren trekt B bij A in maar blijft A de eigenaar van de woning en ook de betaalde rente opgeven. Ze blijven samenwonen, maar gaan niet trouwen.

Na dertig jaar koopt B de woning van A (of een andere woning). In dit geval kan B weer dertig jaar de betaalde hypotheekrente over de hypotheek opgeven. Nadeel is wel dat B 6% overdrachtsbelasting betaalt over de waarde van de woning (die eventueel flink is gestegen) na dertig jaar.

Voorbeeld 2:
Het is ook mogelijk om na 29 jaar en een aantal maanden te trouwen. Hierdoor wordt B voor 50% eigenaar van de woning en kan hierdoor 30 jaar de rente fiscaal aftrekken over dit deel (dus niet over het eigenaardeel van A). Voordeel is nu dat B geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen. Natuurlijk moet B wel inkomen hebben om van de renteaftrek te kunnen genieten.

Voorbeeld 3:
Mijn derde voorbeeld is wat ingewikkelder en de vraag is hoe de fiscus hier overdenkt. Hierbij moeten A en B eigenlijk evenveel verdienen. Dit zorgt ervoor dat er sprake is van maximale renteaftrek. A en B (fiscaal partners of getrouwd) kopen samen (50% per persoon) een woning voor een bedrag X.

Het volgende gebeurt dan in de jaren na aankoop van de woning met de renteaftrek:

Twee keer vijftien
Na dertig jaar hebben A en B vijftien jaar renteaftrek genoten. Als ze na dertig jaar zouden scheiden en opnieuw een woning zouden kopen, hebben zij nog vijftien jaar renteaftrek voor het bedrag wat zij eerder hebben opgegeven. Voor het meerdere is zelfs weer een periode van dertig jaar van toepassing.

Het is ook mogelijk om voorbeeld 3 iets anders te bekijken. In dit geval laten we A dertig jaar de renteaftrek genieten (ook het gedeelte van B). De volgende dertig jaar komt B om de hoek kijken die de totale renteaftrek gaat opgeven.

De grote vraag is nu aan het ministerie van Financiën als het bovenstaande van toepassing is of de renteaftrek na dertig jaar stopt als twee personen vijftien jaar renteaftrek hebben genoten (of één persoon dertig jaar). Over deze situatie is er nooit een duidelijk antwoord gegeven door het ministerie van Financiën.

Conclusie
Er zijn dus weldegelijk situaties te bedenken waar nog geen duidelijkheid is over de duur van de renteaftrek. Ik ben van mening dat het overhevelen van de renteaftrek naar de andere partner zonder dat dit gevolgen heeft voor die partner niet terecht is.

Mensen die nooit renteaftrek hebben genoten, kunnen gewoon weer dertig jaar renteaftrek genieten, terwijl de opgegeven partner een twee keer zo hoog bedrag krijgt toegewezen. Deze persoon is hierdoor na een scheiding veel minder aantrekkelijk als alleenstaande!

Ik heb al eerder in columns geschreven dat ik voorstander ben dat bij beiden de jaren tellen en ook de hypotheekbedragen die zij als eigenaar van de woning zijn aangegaan. Dit zal bovendien de schatkist aardig wat geld opleveren.