Marian Hogeslag is directeur van DoubleDividend Management, een beheerder van beleggingsinstellingen en aanbieder van verantwoord vermogensbeheer. Met haar activiteiten wil DoubleDividend Management een brug slaan tussen financieel en maatschappelijk rendement. Marian Hogeslag is portefeuillemanager van het vastgoedaandelenfonds. In 2004 is Marian ActivInvestor gestart, dat in 2014 is gefuseerd met DoubleDividend, daarvoor werkte zij als zakenbankier voor diverse banken.

Column

Homburg Invest: het kon niet beter

Het herstructureringsplan voor Homburg Invest is door de obligatiehouders goedgekeurd. Veel keus hadden ze er echter niet.

De obligatiehouders in Homburg Invest zijn échte beleggers. Ze zijn betrokken, willen het product begrijpen en zijn voornamelijk geïnteresseerd in inkomen. Deze beleggers zijn dus alles behalve indexbeleggers. Ze voelen zich aangetrokken tot een ondernemer die hun toespreekt, het vastgoed - je moet er op de fiets langs kunnen rijden - het inkomen uit het product en ze willen graag betrokken worden bij de onderneming.

Homburg heeft een kleine 10.000 van deze (obligatie)beleggers. U kunt zich voorstellen dat een Stichting (Stichting Homburg Bonds waar Hogeslag in het bestuur zit; red) die de belangen behartigt van deze beleggers een zware taak voelt rusten op haar schouders. Dagelijks hartverscheurende mails en brieven ontvangen, gaat ons niet in de koude kleren zitten. Spreiding in de portefeuille is dus cruciaal.

Heel veel beleggers zijn te eenzijdig belegd met alle gevolgen van dien als er iets met die onderneming of sector gebeurt. Ondanks alle waarschuwingen is dit schijnbaar een moeilijk les te leren. Homburg heeft voor circa 440 miljoen euro obligaties geplaatst bij de beleggers. Deze  werden gretig afgenomen.

Geleend eigen vermogen
Daarbij werden beleggers vooral aangetrokken door de mooie rente. Maar belegden ze eigenlijk wel in obligaties?  Behoudens de eerste bondseries met echte stenen als zekerheid, is het grootste deel van de obligaties uitgegeven op basis van de balans.  Ja, de zekerheid was het bedrijf Homburg zelf. Net zoals dat bij aandelen is. Je kunt eigenlijk zeggen dat er sprake was van geleend eigen vermogen.

Ons advies: goed kijken naar het product en de zekerheden. Een zekerheid is pas echt waardevol als je deze, min of meer onafhankelijk van het reilen en zeilen in het bedrijf, kunt uitwinnen. Vanaf de eerste dag dat ik als bestuurder van de Stichting betrokken ben bij deze zaak, heeft bij mij de zakelijkheid de boventoon gevoerd.

Homburg is in de problemen gekomen doordat de onderneming te veel gefinancierd deze crisis is ingegaan. Daarnaast is vooral de kantorenmarkt in Nederland dusdanig verslechterd dat vele kantoren simpelweg niet meer te redden waren. Ik heb aan obligatiehouders voorbeelden gegeven van Europese vastgoedondernemingen die ook onderuit zijn gegaan vooral door een hoge financieringsgraad.

Bij dalende waarderingen verdwijnt het eigen vermogen als sneeuw voor de zon. Ook vonden wij het zakelijk noodzakelijk dat er een uitgebreid forensisch onderzoek gedaan werd om vast te stellen dat er geen rare dingen zijn gebeurd bij de onderneming in het verleden. Bij veel getroffen obligatiehouders voert de emotie de boventoon. Hun betrokken- en verbondenheid is mede de oorzaak hiervan. Soms kun je praten als Brugman, maar beleggers zien graag koppen rollen als het verkeerd gaat. Zakelijk blijven is de oplossing, want emoties leveren geen geld op.

Kosten versus opbrengst
Afgelopen week was eindelijk de crediteurenvergadering van Homburgobligatiehouders. Het herstructureringsplan werd door de obligatiehouders massaal goedgekeurd. Veel keus was er niet. Het alternatief was het liquideren van de portefeuille. Hoogstwaarschijnlijk was dan helemaal niets overgebleven voor crediteuren.

In het begin was ik erg enthousiast over de CCAA-procedure. In plaats van gelijk failliet gaan, wat in Nederland meestal het geval is als je surseance aanvraagt, wordt geprobeerd zoveel mogelijk waarde te behouden voor de belanghebbenden. Gaandeweg werd het mij duidelijk dat hier wel enorm veel kosten mee gemoeid zijn. Waarbij aangemerkt moet worden dat een groot deel van de kosten worden veroorzaakt door tweetaligheid en het feit dat bedrijf en beleggers zich in verschillende werelddelen bevinden.

Waarschijnlijk komt het kostenplaatje ergens rond de 50 miljoen euro uit. De vraag die je jezelf dan ook kunt stellen is of het niet verstandiger was geweest gelijk de panden te verkopen. Ik blijf van mening dat verkopen toch zou worden gezien als gedwongen verkopen (wat feitelijk ook zo is) en er daarom niet veel zou overblijven voor de obligatiehouders.

Je moet nooit een dubbeltje te willen besparen om een euro te verliezen. Zoals de Engelsen het zo mooi zeggen: penny wise and pound foolish. Gegeven de markt, de complexe structuur van de onderneming en de panden, denk ik dat, ondanks de absurd hoge kosten van het proces, de obligatiehouders de maximaal mogelijke opbrengst gaan krijgen.

Ook met terugwerkende kracht kan ik geen alternatief scenario bedenken dat tot een betere uitkomst had geleid.

Marian Hogeslag is directeur van DoubleDividend Management, beheerder van beleggingsinstellingen en aanbieder van verantwoord vermogensbeheer. Het fonds DD Property Fund belegt in beursgenoteerde vastgoedfondsen en stelt zich op als actieve aandeelhouder in die fondsen. Voor ze in de vastgoedwereld actief werd, werkte zij als zakenbankier voor diverse banken.