Door bevolkingskrimp en internetbestedingen is tot 2025 10 tot 20% minder winkelvloeroppervlakte nodig. Op het huidige areaal van bijna 28 miljoen vierkante meter betekent dit een afname van 2,8 tot 5,6 miljoen vierkante meter.

Dat schrijven Roots Beleidsadvies en Analyzus in een rapport over de winkelruimtevraag in 2025. De verwachte afname is exclusief de huidige winkelleegstand die nu gemiddeld zo’n 8% bedraagt. Het model van de onderzoekers is gebaseerd op de ING-publicatie Winkelgebied 2025 gecombineerd met de bevolkingsprognose van Primos uit 2013.

Vrijwel elke gemeente krijgt te maken met een (verdere) afname van de vraag. In het meest gunstige scenario neemt in slechts negen gemeenten in de periode tot 2025 de vraag naar winkelruimte toe. In het middelste, meest aannemelijke scenario groeit alleen in Ouder-Amstel, Zuidplas en Beemster de behoefte aan winkelruimte.

De afnemende vraag is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de toenemende verkoop via internet. Zo groeiden in 2013 de online bestedingen in de modebranche en telecomsector beide met 16%. Op basis van cijfers van Thuiswinkel.org, het Centraal Bureau voor de Statistiek en GfK hebben de onderzoekers het verwachte online marktaandeel in 2025 per branche geraamd. Deze ramingen variëren van 10 à 15% online voor dagelijkse artikelen tot 90 à 95% in de entertainmentbranche (muziek, films, gaming).

Verouderende consument

Ook krijgt bijna de helft van de Nederlandse gemeenten in de periode tot 2025 te maken met bevolkingskrimp. In die gemeenten versterkt de demografische ontwikkeling het negatieve effect van de toenemende verkoop via het online kanaal. Bovendien zal in vergrijzende gemeenten de gewenste branchering veranderen al naar gelang het bestedingspatroon van de ‘oudere’ consument.

De groeiende groep ouderen geeft vooral geld uit aan dagelijkse boodschappen. Gezinnen en jongeren zijn de grote afnemers van vrijetijds-, mode- en luxeartikelen, maar hun bevolkingsaandeel daalt.