Crowdfundingplatformen stellen vaak niet voldoende informatie beschikbaar aan investeerders over de projecten die zij op hun website hebben staan. Voor investeerders is het hierdoor niet mogelijk om passende investeringsbeslissingen te nemen.
Dit concludeert de Autoriteit Financiële Markten na een onderzoek naar de projectinformatie van achttien crowdfundingplatformen. Volgens de toezichthouder is de informatievoorziening bij een merendeel van de platformen “matig tot (sterk) ondermaats”, vooral als het gaat om relevante financiële gegevens van de aanvrager en zijn financiële vooruitzichten.
Ook wordt volgens de AFM door veel platformen geen of beperkte informatie verstrekt over het verdienmodel van de zakelijke aanvrager.
Tekortkomingen
Eveneens schieten platformen vaak tekort als het gaat om de informatievoorziening over de relevante kenmerken van de lening. Vooral ten aanzien van de opbrengsten en kosten voor investeerders en het risico dat de aanvrager zijn verplichtingen jegens investeerders niet kan nakomen, aldus de toezichthouder. De AFM roept platformen op om de informatie zo veel mogelijk te standaardiseren.
Crowdfundingdeskundige Ronald Kleverlaan vindt het goed dat er een meer uniforme manier van communiceren zal komen. “Ieder platform heeft nu zijn eigen manier om informatie te verstrekken en in het licht van de bescherming van investeerders is een uniform overzicht wenselijk”, aldus Kleverlaan. Volgens de crowdfundingdeskundige ligt deze wens ook in lijn met de plannen van de Europese Commissie, die op Europees niveau bezig is om informatie bij crowdfunding te standaardiseren.
Ook oprichter Frank van der Linden van Crowdfundmarkt verwelkomt een uniforme aanpak. “Soms valt er in een alinea te lezen wat het project inhoudt, terwijl andere ondernemers kantjes vol schrijven”, aldus Van der Linden. “Voor crowdfunders wordt het hierdoor onder meer moeilijk om projecten met elkaar te vergelijken.”
Aan de hand van de genoemde punten door de AFM, nog eenmaal een kleine opfriscursus: wat is belangrijk voor crowdfunders bij het doorspitten van het informatiememorandum?
1. Financiële gegevens van de aanvrager
Bij dit punt is het volgens Kleverlaan belangrijk om te kijken aan wie de lening wordt verstrekt. Is dit direct aan de ondernemer of aan een dochterbedrijf? “Probeer ook de financiële positie van de ondernemer te doorgronden”, adviseert de crowdfundingdeskundige.
Daarbij zijn schulden van belang. Volgens Kleverlaan komt het wel eens voor dat het geld dat een ondernemer via crowdfunding ophaalt, direct wordt opgeëist door de bank. “De bank is daarmee geholpen, maar de investeerders niet. Kijk dus welke verplichtingen de aanvrager heeft uitstaan, voordat u in een project stapt.”
Ook is het van belang dat uit het informatiememorandum valt op te maken of de ondernemer kennis heeft van zaken en van de sector waarin hij opereert. Is de concurrentie goed in kaart gebracht, heeft de ondernemer al eerdere successen op zijn naam staan en wat is zijn plan om te groeien? Kleverlaan wil het liefst concrete groeicijfers zien en een trackrecord verwelkomt hij ook. “Cijfers uit het verleden en de ervaring van een ondernemer zijn belangrijk.”
Van der Linden van Crowdfundmarkt kan zich hierin vinden en ziet dat het hier in de praktijk nog regelmatig fout gaat. Bovendien zijn de ondernemers vaak net gestart en zijn er nog geen cijfers. “Bij crowdfunding koopt een investeerder vaak het idee.”
2. Financiële vooruitzichten
Bekijk in het informatiememorandum of er een realistisch scenario wordt geschetst. Het liefst ziet Kleverlaan meerder scenario’s: een best-case scenario en een worst-case scenario. “Wat gebeurt er als de prognoses niet uitkomen en wanneer de verkopen achterblijven bij de verwachting?”
Op basis van de winst- en verliesrekening ziet Van der Linden graag de toekomstige kasstroom onderbouwd. “In hoeverre lijkt het waarschijnlijk dat de lening terugbetaald kan worden en hoeveel financiële ruimte is er?”
Ook wil Van der Linden weten wat voor zekerheden een crowdfunder heft als het worst-case scenario uitkomt?” De oprichter van Crowdfundmarkt adviseert ook, indien aanwezig, om te kijken naar de orderportefeuille van een bedrijf, maar ook naar de manier waarop de ondernemer zijn product heeft geprijsd. “Waarom heeft het product deze prijs?”
3. Verdienmodel en kernmerken van de lening
Kijk verder naar het kostenniveau: is er een realistisch beeld geschetst van de te verwachte kosten en zijn deze kosten goed onderbouwd? “Transparantie op het gebied van kosten is heel belangrijk en veel platformen hebben hier een slag in geslagen”, aldus Kleverlaan.
Volgens de crowdfundingdeskundige moeten investeerders soms diep graven om de verborgen kosten inzichtelijk te krijgen. Kleverlaan wijst op onder meer de mogelijkheid op vervroegd aflossen door ondernemers, waardoor investeerders soms rendement mislopen. “Kijk dan ook of er boeterentes worden gehanteerd bij vervroegd aflossen.”
Ook moet er in een informatiememorandum inzicht worden gegeven in het aflosschema, vindt Kleverlaan. Wordt er jaarlijks afgelost op de lening of wordt de lening in een keer afgelost aan het einde van de looptijd? Aan dit laatste hangt ook meer risico: als de ondernemer failliet gaat, dan staat de investeerder mogelijk met lege handen. Wordt er jaarlijks afgelost en de ondernemer gaat na drie jaar failliet, dan heeft de investeerder in de tussentijd juist al een deel van zijn investering teruggekregen.
Volgens Kleverlaan gebeurt het bij crowdfunding niet heel vaak dat er voor eenmalige aflossing wordt gekozen. De crowdfundingdeskundige is er ook niet op tegen, maar investeerders moeten zich wel bewust zijn van de verhoogde risico’s.