Private equity was vroeger vrijwel uitsluitend het domein van institutionele beleggers. Dat is niet zo verwonderlijk, omdat hier vaak hoge bedragen mee gemoeid zijn en de beleggingen een lange adem vergen.
Maar via beleggingsfondsen is deze categorie inmiddels ook toegankelijk voor particuliere beleggers. Dat is positief, want private equity kan een mooie aanvulling zijn op uw portefeuille. Er kleven wel de nodige risico's aan. We zetten de belangrijkste aspecten voor u op een rij.
Wat is het?
Private equity is een verzamelnaam voor beleggingen in bedrijven zonder beursnotering. Dit kunnen zowel kleine als grote bedrijven zijn en zowel volwassen ondernemingen als start-ups.
Welke vormen zijn er?
Private equity kent veel verschijningsvormen. De eerste categorie is buy-out capital, waarbij managers zich inkopen in een al bestaand bedrijf en vervolgens de leiding op zich nemen.
De tweede groep betreft venture capital, ook wel durfkapitaal genoemd. Hierbij koopt de belegger aandelen van start-ups of zeer jonge bedrijven, met als doel om de onderneming snel verder te laten groeien.
Nóg vroeger in de cyclus van een bedrijf zit u met een belegging in seed capital, waarbij u investeert in een bedrijf dat pas net is gestart of nog moet starten. Dit is uiteraard de meest risicovolle variant.
Beleggen in private equity kan zowel direct als indirect. Dat laatste gebeurt via een beleggingsfonds (al dan niet beursgenoteerd) of een fund of funds. Dit is de meest eenvoudige beleggingsvorm, omdat u alles uitbesteedt, van het vinden van de juiste bedrijven en het boekenonderzoek tot de onderhandelingen en het management. Uiteraard zijn hier wel kosten aan verbonden.
Nog eenvoudiger is een belegging in een indextracker (ETF): een beleggingsfonds dat een private equity-index volgt, die bestaat uit beursgenoteerde private equity-bedrijven.
Een groot voordeel van beleggingsfondsen en ETF's is dat u meer spreiding aanbrengt in uw portefeuille. Ook is er een minder groot vermogen vereist dan bij een directe belegging. Verder is deze belegging meer liquide (althans als het een beursgenoteerd fonds betreft): u kunt dagelijks in- of uitstappen.
Wat is het rendement?
Een private equitybelegger probeert de waarde van het bedrijf te vergroten, via bijvoorbeeld overnames, herstructureringen, kostenverlagingen, de uitbouw van producten of diensten of de verkoop van matig renderende onderdelen. Hierna volgt een exit, waarbij – als alles goed gaat – het belang met winst wordt verkocht.
Het is lastig om een eenduidige uitspraak te doen over het potentiële rendement, omdat het om zo'n breed pallet aan beleggingen gaat en de verschillen in rendement erg groot zijn.
Er kúnnen hogere rendementen mee worden behaald dan met beursgenoteerde aandelen, onder andere omdat de beleggers actief zijn betrokken bij de bedrijven waarin ze investeren. Maar een garantie heeft u natuurlijk niet.
Wat is de relatie met de aandelenmarkt?
Er is geen directe correlatie met de aandelenmarkt of andere financiële markten. Dat maakt private equity tot een interessante beleggingscategorie, uit het oogpunt van diversificatie.
Een ander pluspunt is dat private equity toegang geeft tot specifieke deelmarkten die minder goed toegankelijk zijn via de beurs, zoals mkb-bedrijven, familiebedrijven of technologische start-ups.
Wat zijn de risico's?
De belangrijkste nadelen van private equity zijn de lange looptijd (zie verderop) en het gebrek aan liquiditeit. Dagelijks aan- en verkopen is niet mogelijk. Een uitzondering hierop vormen beursgenoteerde beleggingsfondsen, maar daar heeft de liquiditeit doorgaans wel een prijs, in de vorm van een korting. Omdat de onderliggende beleggingen namelijk minder liquide zijn, krijgt u bij verkoop van uw belang vaak wat minder terug dan de intrinsieke waarde van het fonds.
Daarnaast kleven er specifieke risico's aan het type belegging. Zo is er bij buy-out capital een kans dat de groeidoelstellingen niet worden gehaald, omdat de beoogde kostenbesparingen tegenvallen of omdat geen geschikte overnamekandidaten worden gevonden.
Bij venture capital gaat het om bedrijven vooraan in de levenscyclus, zoals jonge technologie- of biotechbedrijven. Deze ondernemingen hebben zich nog niet of nauwelijks bewezen, waardoor er een grote kans is dat het bedrijf het niet redt. Niet elke onderneming wordt immers een tweede Facebook.
U kunt dit risico indammen door bijvoorbeeld te kiezen voor een beleggingsfonds, ETF of fund of funds. Om het timingrisico terug te dringen is ook een spreiding in tijd verstandig.
Gezien de bovengemiddelde risico's is het verstandig om het aandeel private equity in uw beleggingsportefeuille bescheiden te houden.
Wat is de looptijd?
Het duurt gemiddeld vijf jaar voor u uw belang weer kunt verkopen. Maar die termijn kan ook korter of aanzienlijk langer zijn. De exacte duur hangt af van veel verschillende factoren, zoals het marktklimaat en de uitvoering van de strategie. Beleggen in private equity heeft dan ook alleen zin als u het geld langere tijd kunt missen.