Marcel Tak is dé special product-specialist van IEX en IEXProfs, maar schrijft ook graag over rente, obligatiemarkt en toezicht als hij zich daartoe geroepen voelt. "De financiële sector is in belangrijke mate bezig met het verplaatsen van lucht. De werkelijke toegevoegd waarde is beperkt. In mijn columns wil ik relativeren, tegenwicht bieden en zo mogelijk de andere kant van de medaille laten zien."

Column

MKB entert de beurs

De net uitgegeven Trefi-obligatie op Enternext oogt solide. Al vind ik de rentevergoeding wel wat mager voor het risico dat u loopt.

Belegger hebben naar mijn idee niets te zoeken op de obligatiemarkt, tenzij het om shortposities gaat. Of om obligaties die door hun speciale structuur nog een aardig rendement kunnen opleveren, zoals sommige achtergestelde perpetuals. Ook voor die categorie geldt overigens dat de financiële lol er wel zo'n beetje af is na ook voor deze obligaties flinke koersstijgingen.

Zijn er dan echt zo weinig mogelijkheden meer voor de obligatiebelegger?

Wellicht biedt Enternext de wanhopig naar rendement zoekende obligatiebelegger een uitweg. Enternext? Enternext is een dochteronderneming van beursbedrijf Euronext. Enternext is geen beurs, maar ondersteunt middelgrote en kleine ondernemingen bij hun promotie en financiering.

Trefi-obligaties

Vorige week heeft de eerste uitgifte van obligaties plaatsgevonden onder begeleiding van Enternext. Het gaat om obligaties van MKB'er Trefi Finance. Dat is een bedrijf gericht op de financiering van... het MKB. Trefi doet zijn werk door alle facturen van zijn klanten, kleinere ondernemingen dus, direct uit te betalen.

Op deze manier biedt Trefi hun klanten de beschikking over liquide middelen. Als de factuur uiteindelijk helemaal wordt betaald, krijgt de klant van Trefi dat gehele bedrag, minus een vergoeding voor Trefi. Die vergoeding bedraagt 3% per over de door Trefi ter beschikking gestelde financieringslimiet en 6 tot 9% per jaar over het daadwerkelijk voorgefinancierde deel.

Feitelijk zorgt Trefi voor een kortetermijnfinanciering van de uitstaande facturen van zijn klanten, en garandeert tegelijkertijd een deel van de factuur. Om die facturen op te kopen heeft Trefi zelf kapitaal nodig. Daarom heeft het bedrijf zich bij Enternet gemeld en is nu de eerste 5 miljoen aan obligaties uitgegeven, die voor een groot deel (bijna 4 miljoen) geplaatst zijn.

Iets boven 100%

Het gaat daarbij in deze uitgifte om éénjaars papier. In de binnenkort uit te geven series betreft het ook looptijden van twee en drie jaar. De rentevergoeding voor de leningen bedraagt respectievelijk 4,0%, 4,4% en 4,6%. De inschrijfkoers is gelijk aan 100% en er worden geen verdere (emissie)kosten gerekend.

Indien de obligaties rechtstreeks via Trefi worden gekocht (primaire markt) wordt de rente maandelijks uitgekeerd. Dat betekent in geval van de 4,0%-obligatie dus 0,333% per maand. Het effectieve rendement ligt door de maandelijkse uitkering met 4,07% nog wat hoger dan de geboden 4,0% rente.

Indien de obligaties via Enternext worden gekocht, wordt de rente per half jaar uitgekeerd (effectief rendement 4,04%). De (laat)prijs op de beurs is momenteel 100,25% en daarmee iets boven de uitgiftekoers van 100%.

Meer rendement, meer risico

Op de site van Trefi staat dat het geboden rendement hoger is dan dat van een spaarrekening. Dat is juist, maar het risico is natuurlijk wel geheel anders. Ook is de rentevergoeding beter dan dat van vergelijkbare obligaties met eenzelfde rating. Die rating is gelijk aan BBB, en daarmee investment grade.

Investment grade betekent dat het om een gezonde onderneming gaat waarin professionele partijen ook kunnen beleggen. De BBB is mooi, maar is wel het laagste in de investment grade-categorie. De hoogste is de bekende, maar zelden toegekende AAA-status.

De Trefi-rating komt niet van één van de grote Amerikaanse bureaus zoals Moody's of S&P, maar van CreditReform. Dit kredietbeoordelingsbureau is in 1879 in Duitsland is opgericht en rapporteert onder andere over de financiële gezondheid van (kleine) bedrijven.

Extra zekerheid

Het positieve oordeel van CreditReform is met name gebaseerd op een naar hun mening geavanceerd systeem van risicocontrole. De obligatie kent een extra zekerheid ten opzichte van reguliere obligaties en dat zijn de vorderingen (facturen) die als onderpand dienen van de uitgegeven obligatie.

Daarnaast is er een buffer in de vorm van een reservefonds en een achtergestelde lening. Dat is mooi, maar in de prospectus staat aangegeven dat ten opzichte van de maximale 50 miljoen aan mogelijk te plaatsen obligaties, er waarschijnlijk 6 miljoen aan reserve en achtergesteld papier staat.

Toch terughoudend

Hoe ga je als (kleine) particuliere belegger met een dergelijke obligatie om? Op zichzelf vind ik de onderneming Trefi en de hele organisatie rond de uitgifte van de obligatie er solide uitzien. Toch zou ik terughoudend zijn om voor een significant bedrag in deze obligatie te stappen.

Er zijn natuurlijk risicofactoren. De onderneming heeft in Nederland een beperkte trackrecord.

  • Hoe houdt Trefi zich onder de verschillende economische omstandigheden?
  • Wat wordt de waarde van de vorderingen als er nieuwe economische tegenwind in Europa (Nederland) optreedt?

Magere rentevergoeding

Natuurlijk gelden deze vragen voor elke onderneming, maar dan kom ik op het voor mij cruciale punt waarom ik niet overmatig enthousiast ben, en dat is de rentevergoeding. Ik vind de rente van 4% in relatief opzicht mooi, ervan uitgaande dat mijn goede gevoel rond de soliditeit van de onderneming correct is.

Maar in absolute zin is de 4% mager in verhouding tot het risico. Formeel behoren obligaties tot risicomijdende instrumenten. Maar in mijn optiek gaan leningen aan kleinere startende ondernemingen meer in de richting van risicodragend kapitaal. Dan is een rentevergoeding van 4% tot 4,6% niet extreem veel.

Dat heeft alles met het lage algemene renteniveau te maken. Zelfs als relatief er mooie percentages worden geboden, in absolute zin geeft de obligatie geen goede vergoeding voor het geboden risico.

Niet riscomijdend

Voor beleggers kan het leuk zijn een klein portie van deze lening in portefeuille te nemen. Doet u dat dan niet als alternatief in het risicomijdende deel van uw portefeuille, maar als toevoeging van het risicodragende deel.

Mijn voorkeur zou dan overigens uitgaan naar de éénjarige looptijd. Dat levert 0,6% minder op dan de driearige obligatie, maar ik zou het een comfortabele gedachte vinden om de investering na een jaar al weer afgelost te krijgen.

Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.