JR Shipping heeft naar eigen zeggen 5 miljoen euro opgehaald bij beleggers om de nog uitstaande hypotheekschuld van twee schepen af te lossen. “Er is tijd gekocht, maar hoeveel tijd is er nodig?” De rederijgroep uit Harlingen kwam in november met een obligatie-uitgifte om motorschepen Evolution en Evidence te redden.

De schuld op de schepen bedraagt 8miljoen euro, waar de financierende bank, Commerzbank AG, bijna 40% van heeft kwijtgescholden. Obligatiehouders kunnen volgens JR Shipping een vaste jaarlijkse rente van 7% verwachten en zij krijgen daarnaast de zekerheid van eerste hypotheekrecht. Dat leek in de eerste instantie niet voldoende om genoeg investeerders over de streep te trekken.

De rederij kwam met een tussentijdse upgrading van de aangeboden obligaties. Op iedere tweede en daaropvolgende obligatie keert de rederijgroep een winstdeling uit van 2500 euro. De emissie is inmiddels voltekend. Zullen obligatiehouders daadwerkelijk de reddende engel zijn?

Dichterlijke vrijheid
“Een rentepercentage van 7 voor dit product is om te beginnen veel te laag,” vindt financieel analist Gijsbrecht van Dommelen. “Vergelijk het bijvoorbeeld met de scheepvaartobligaties van de Duitse rederij Rickmers. Daar kregen beleggers bijna 9% rente voor een beursgenoteerde papier. Dat ging ook om veel hogere bedragen dan bij JR Shipping, de obligaties waren liquide. Bovendien gaf Rickmers zijn eigen balans als zekerheid in plaats van een tweetal schepen.”

Volgens Herman Bouter, financieel planner bij Capital Consult, is het heel simpel: “Beide schepen hebben een groot probleem. In de begeleidende brief bij de brochure wordt gesproken van een veilige en waardevolle aanvulling op uw beleggingsportefeuille. Door de dichterlijke vrijheid van de marketingafdeling lijken beleggers iets anders te kopen dan wat er daadwerkelijk wordt aangeboden.”

In de inschrijfbrochure van de obligaties gaat de rederij uit van een paar scenario’s, het ene wat behoudender dan het andere. In alle scenario’s wordt een herstel van de vrachtprijzen verwacht. “Ik vraag me af of dat realistisch is,” zegt Bouter. “Wat als de vrachtprijzen gelijk blijven of dalen? In de huidige markt kan veel gebeuren.”

“Dit zijn volgens ons kansrijke scenario’s,” zegt Sander Schakelaar, CEO van JR Shipping. “We zien een stapsgewijs herstel van de markt en participanten delen die visie, gezien de inschrijving op de obligaties is voltekend. 7% vaste rente bij dit scenario lijkt mij redelijk. Het is ook maar net wat iemand gebruikt als referentiekader. De markt is ermee akkoord gegaan.”

Incentive
De bank bloedt, de belegger bloedt, maar bloedt JR Shipping ook? Wat is de stimulans van de rederij om dit product alsnog tot een succes te maken? 

“JR Shipping heeft zelf ook financieringen lopen op beide schepen,” aldus Bouter. “Per ultimo 2012 heeft ze in Evidence 6,5 ton zitten, in Evolution 9 ton. Als de schepen financieel ten onder gaan heeft ze naast een reputatieschade, ook een gebrek aan inkomsten uit exploitatie. De rederij heeft zelf geld geïnvesteerd in de schepen, dus dan schieten ze er ook met geld bij in.”

“We hebben zelf een groot aandeel in de reddingsoperatie,” aldus Schakelaar. “Het voortbestaan van de rederij staat ermee op het spel. We voelen ons verplicht om zelf kosten voor onze rekening te nemen, waaronder het structureren van de obligaties en de campagne eromheen.”

Verlies nemen?
Het valt te betwijfelen of JR Shipping haar schepen ooit rendabel kan verkopen. Een goede exploitatie is daarbij van belang. Kan JR Shipping zorg dragen voor een goede exploitatie? "Ik kan me voorstellen dat de huidige belegger denkt: als ik niet meedoe, dan ben ik alles kwijt," aldus Van Dommelen. "Wordt het niet tijd om het verlies te nemen?”

“De financierende bank schat de waarde van de schepen in op ongeveer 3 miljoen euro per schip,” zegt Bouter. “Ze staan in de boeken voor 8,5 miljoen per ultimo 2012 en jaarlijks wordt er bijna 1 miljoen afgeschreven. Zonder de reddingsoperatie zit je medio 2014 gewoon met een liquiditeitsprobleem.”

Een participant moet volgens Bouter eerlijk zijn naar zichzelf toe door de geïnvesteerde belegging af te schrijven. “Alles wat valt terug te verdienen, is mooi meegenomen. Ik vrees dat het niet goed gaat aflopen. Er is tijd gekocht, maar hoeveel tijd is er nodig? Dat antwoord ligt in de marktomstandigheden en die kunnen vele kanten opgaan.”